Een van de meest schokkende ervaringen vind ik het feit dat wanneer jouw wereld stil staat, de rest van de wereld gewoon door draait. Het overlijden van een dierbare is als het plotseling inademen en alles stokt om je heen. Alsof de Universele Ti Ta Tovenaar met zijn stokje zwaait en roept tegen een collega universum: Dan doe ik dit, en alles staat stil. Zo voelt het voor de achterblijvers. Die belanden in een schok: het onmogelijke, het ondenkbare, is ineens een feit geworden en je houd je adem in. Je wereld staat op zijn kop. Er moeten dingen geregeld worden, terwijl jij verdoofd bent. Maar de natuur van het leven is dat op de inademing een uitademing volgt en je realiseert je dat jouw wereld stil staat, maar dat de rest van de wereld gewoon door draait. De natuur van het leven is dat continuüm: de in- en uitademing. Altijd maar door. Dus zul je zelf ook weer mee moeten gaan in die stroom. Dat is de wetmatigheid van het leven. Je leeft verder, hoe beroerd je je ook voelt.
Het verdriet neemt een grote plaats in, ondanks je dankbaarheid dat je zo’n fijn mens gekend hebt. Alleen wilde je hem nog niet kwijt. En dus rouw je. Rouw is een eigengereide emotie. Die steekt de kop op zonder dat je er invloed op hebt. Het komt in vlagen.

Als ik naar mezelf kijk dan bemerk ik dat mijn leven door dit overlijden enorm beïnvloed wordt. In eerste instantie nam ik tijd voor mezelf. Ik belde cliënten af, ik moest wel. De schok was zo groot. Mijn hoofd stond niet naar werk. Maar aangezien de wereld doordraait moet je gewoon weer mee. Dus ging ik gister weer aan het werk. En hoe bizar: dat werk ging gewoon goed. Het klinkt wat vreemd, maar tijdens het werken met anderen bleek ik mijn verdriet te kunnen parkeren. Zo kon het gebeuren dat ik gisteravond een cliënte zag, daarna les gaf aan studenten en een waardevolle avond beleefde. We hebben hard gewerkt en niemand kon aan mij merken wat er zojuist in mijn persoonlijk leven was voorgevallen. We hebben zelfs gelachen. Toen iedereen eenmaal weer weg was en ik op mijn bank de tuin in zat te kijken kwam het verdriet weer uit de parkeerplaats en huilde ik om het verlies van mijn vriend.

Zo moet het ook gaan. Verdriet hoeft niet weggestopt te worden, het mag er zijn en stromen. We hoeven niet flink te zijn, we mogen rouwen. Ik heb sterk het gevoel dat mijn leven nooit meer hetzelfde zal zijn. Dat komt voort uit het gemis en omdat ik de zin hiervan niet kan ontdekken. Ik voel onmacht en denk steeds: waarom moest dit nu gebeuren. Maar dat maakt onderdeel uit van rouw. En dat voelt rauw.
Martine Clausen. Voor Marry.